Historia Katedry Edytorstwa

Katedra Edytorstwa i Nauk Pomocniczych powstała w 1994 r. z inicjatywy profesora Stanisława Grzeszczuka i nawiązuje do tradycji edytorstwa naukowego, jakie w dziejach polonistyki krakowskiej reprezentują nazwiska Stanisława Pigonia i Juliusza Kleinera.

Potrzebę kształcenia edytorskiego na silnej podbudowie polonistycznej prof. Grzeszczuk wy­wo­dził z analizy osiągnięć polskiego edytorstwa naukowego i z własnych doświadczeń wy­daw­cy tekstów. Silny nacisk kładł – jako były dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej i założyciel Zakładu Bibliotekoznawstwa przy Instytucie Filologii Polskiej – na kształcenie bibliologiczne. W formułowaniu programu kształcenia brali udział praktycy, m.in. mgr Augustyn Bialic, dyrektor krakowskiego oddziału Wydawnictwa Ossolineum. Ważnymi przedsięwzięciami naukowymi, które zainicjował prof. Grzeszczuk i w których nabywali doświadczeń pracownicy Katedry, były edycja Moraliów Wacława Potockiego (współpraca z prof. Marią Strycharską-Brze­zi­nową, dr Januszem Gruchałą i dr Janem Godyniem) oraz wielotomowa edycja źródłowa Książka polska w ogłoszeniach prasowych XVIII wieku (udział wzięły prof. Danuta Hombek i dr Klaudia Socha).

Od śmierci założyciela w 1999 r. katedrą kieruje prof. dr hab. Janusz Gruchała.

Katedra Edytorstwa i Nauk Pomocniczych była pierwszą jednostką Instytutu Filologii Polskiej (później przekształconego w Wydział Polonistyki), która używała komputerów do pracy nau­ko­wej i dydaktyki. Pracownia, w której do dziś prowadzi się zajęcia komputerowe, powstała w 1996 r.; od tego czasu wielokrotnie wymieniano w niej komputery i oprogramowanie.

Najważniejsze książki pracowników Katedry:
  • S. Grzeszczuk, Błazeńskie zwierciadło. Rzecz o humorystyce sowizdrzalskiej XVI i XVII wieku, wyd. 2, Kraków 1994;
  • D. Hombek, Prasa i czasopisma polskie XVIII wieku w perspektywie bibliologicznej, Kraków 2001;
  • J. Gruchała, Iucunda familia librorum. Humaniści renesansowi w świecie książki, Kraków 2002;
  • E. Skorupa, Polskie symbole kulturowe przed sądem pruskim w latach 18711914. „O podburzanie do gwałtów”, Kraków 2004;
  • J. Kiliańczyk-Zięba, Sygnety drukarskie w Rzeczypospolitej XVI wieku. Źródła ikonograficzne i treści ideowe, Kraków 2015;
  • K. Socha, Typografia publikacji pochodzących z drukarń Uniwersytetu Jagiellońskiego 1674–1819, Kraków 2016;
  • M. Strycharska-Brzezina, Socjostylistyka a dzieje literatury polskiej. Studia nad stylizacją językową w utworach literackich, Kraków 2009 (Biblioteka Tradycji, nr 85);
  • M. Komorowska, Prolegomena do edycji dzieł Piotra Skargi, Kraków 2012;
  • Nad spuścizną Piotra Skargi, red. J.S. Gruchała, Kraków 2012.

Sukcesem Katedry są przede wszystkim jej wychowankowie; wielu byłych studentów osiąga sukcesy w ży­ciu zawodowym jako właś­ci­ciele i pracownicy wydawnictw, a także jako graficy książkowi i projektanci publikacji.

Prężnie działające Koło Naukowe Edytorów do swoich niewątpliwych sukcesów zalicza organizowane od wielu lat wspólnie z podobnym kołem studentów KUL Warsztaty Młodych Edytorów, które cieszą się renomą wśród studentów edytorstwa różnych ośrodków akademickich w Polsce.

W listopadzie 2012 r. przy Katedrze utworzono Pracownię Archiwum Oficyny Poetów i Ma­la­rzy, którą kieruje prof. dr hab. Janusz Gruchała.

W lutym 2013 r. Senat UJ zatwierdził program studiów na kierunku Edytorstwo (I i II sto­pień), opracowany przez Katedrę Edytorstwa i Nauk Pomocniczych. W ten sposób kil­ku­nas­to­let­nie doświadczenia dydaktyczne zostały zwieńczone samodzielną propozycją, która ma na celu kształcenie specjalistów dla rynku książki tradycyjnej i cyfrowej na solidnych podstawach programu polonistycznego.

1994
powstanie Katedry
kierownik
prof. Stanisław
Grzeszczuk




1996

utworzenie
pracowni
komputerowej




1998

utworzenie
specjalności
Edytorstwo




199
9
kierownik
dr hab. Janusz 
Gruchała




2012
utworzenie
Pracowni – Archiwum
Oficyny Poetów i Malarzy




2013

utworzenie
kierunku
Edytorstwo